در این مقاله می‌خوانید
کدام ۱۰ کالا برای صادرات به روسیه اولویت دارند؟
با توجه به عضویت ایران در پیمان اتحادیه اقتصادی اوراسیا جذابیت‌های زیادی برای صادرات محصولات ایرانی به کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا به وجود آمده است. علی رغم وجود این جذابیت، به علت عدم شناخت بازار روسیه توسط تجار و شرکتهای تولید کننده ایرانی، سهم ایران از صادرات به روسیه چندان بالا نیست.
کسب اطلاع از نیازهای یک بازار صادراتی یک مقوله است و داشتن استراتژی مناسب صادراتی مقوله‌ای دیگر. اگر می‌خواهید بدانید چه استراتژی برای ورود به بازارهای صادراتی داشته باشید، مقاله “استراتژی بازاریابی صادراتی” ما را مطالعه کنید.
بازار این کشور بازار بسیار بزرگی است که توانایی پذیرش بسیاری از محصولات ایرانی را دارد. اگر به دنبال بهترین محصولات برای صادرات به این کشور هستید، مهمترین نیازهای بازار روسیه که شرایط انحصاری برای شرکتهای صادر کننده ایرانی در مورد آنها وجود ندارد، به شرح زیر است:
۱. صادرات داروهای پیشرفته به روسیه
داروهای پیشرفته (با فرمولاسیون ترکیبی) سهمی در حدود ۸ میلیارد دلار از واردات کشور روسیه را در سال ۲۰۲۳ به خود اختصاص داده است. واردات داروی روسیه در سال گذشته میلادی بیش از ۱۱ درصد افزایش داشته است. عمده داروهای روسیه داروهای “برند” هستند که از کشورهای آلمان، سوئیس، بلژیک، هلند و اتریش به روسیه وارد می‌شوند.
داروهای هندی نیز سهمی در حدود ۳۶۰ میلیون دلار از واردات روسیه را به خود اختصاص داده‌اند. علاوه بر آن روسیه از کشور بلغارستان نیز در حدود ۱۸۵ میلیون دلار واردات دارو دارد. برخی کشورها از کانال ارمنستان در حدود ۴۱ میلیون دلار از داروهای خود را به این کشور صادرات می‌کنند.
هر چند بازار دارویی روسیه در دست شرکتهای مطرح اروپایی است، اما قشر خاصی از مردم این کشور کماکان توان مالی لازم برای تامین داروهای برند را ندارند و بر این اساس داروهای ارزان ایرانی و هندی می‌توانند سهم بالایی از بازار را به خود اختصاص دهند. فرآیند ثبت دارو در روسیه تا حدی دشوار و زمان‌بر است و این مسئله مانع بزرگی برای صادرات شرکتهای دارویی ایران به این بازار می‌باشد. اگر تمایل دارید از الزامات ثبت دارو در روسیه مطلع شوید، از این لینک می‌توانید اطلاعات اولیه را بدست آورید.
۲. محصولات دارویی مرتبط با بیوتکنولوژی
گروه دوم از محصولات جذاب برای صادرات به روسیه، محصولات مرتبط با سیستم ایمنی نظیر انواع داروهای بیوتکنولوژی می‌باشد که سهمی در حدود ۲.۷ میلیارد دلار از واردات روسیه را به خود اختصاص داده است. این داروها نیز عمدتاً از سوئیس، بلژیک، آلمان، اسلوونی و ایالات متحده آمریکا به روسیه صادرات می‌شوند.
بازار داروهای ایمونولوژیک و بیوتکنولوژی روسیه به طور کلی در دست محصولات “برند” غربی است و کشورهایی نظیر ترکیه، لاتویا و ارمنستان مجموعاً فقط در حدود ۶ میلیون دلار صادرات به بازار روسیه دارند که سهم بسیار ناچیزی است. هزینه‌های مطالعات بالینی این قبیل داروها در روسیه که برای ثبت این داروها ضروری است یکی از موانع اصلی برای صادرات محصولات دارویی ایران به روسیه می‌باشد.
علی‌رغم این مسئله در صورتی که شرکت ایرانی بتواند هزینه‌های ثبت دارو در روسیه را تقبل نماید، بازار فوق العاده‌ای در اختیار شرکت ایرانی قرار خواهد گرفت که شاید چندین برابر میزان فروش داخلی آن در ایران باشد.
۳. صادرات خودرو به روسیه
بازار بسیار بزرگ دیگری که در روسیه وجود دارد، بازار خودروی این کشور است که سهمی در حدود ۲.۴ میلیارد دلار از واردات این کشور را به خود اختصاص داده است. هر چند تا سال‌های گذشته کشور ژاپن بیش از ۸۵۰ میلیون دلار صادرات انواع خودرو به روسیه داشت، اما پس از تحریم روسیه، این نرخ صادرات در حدود ۴۰ درصد کاهش یافته است.
چین دومین صادر کننده مهم انواع خودرو به روسیه است که در سال ۲۰۲۳ در حدود ۷۰۰ میلیون دلار صادرات انواع خودرو به روسیه داشته و نرخ صادرات آن به روسیه بیش از ۶۰ درصد افزایش پیدا کرده است. صادرات ۴۵۰ میلیون دلاری کره جنوبی به روسیه نیز پس از تحریم‌ها بیش از ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
کشور ارمنستان کانال دور زدن تحریم‌های روسیه در این صنعت است و در حدود ۱۲۴ میلیون دلار از خودروهای وارداتی به روسیه از کانال ارمنستان به این کشور صادرات می‌شود.
۴. بازار اکسید آلومینیوم در روسیه
محصول دیگری که در روسیه تقاضای بسیار بالایی دارد، اکسید آلومینیوم (آلومینا) است که وارداتی در حدود ۱.۴ میلیارد دلار دارد. عمده واردات اکسید آلومینیوم در روسیه از کشور چین به میزان ۴۱۳ میلیون دلار و در رتبه بعدی از قزاقستان به میزان ۳۲۷ میلیون دلار انجام می‌شود.
تولید سالانه آلومینا ۴۵ میلیون تن است که ۹۰٪ آن برای تولید فلز آلومینیوم در فرآیند الکترولیز استفاده می‌شود.
۵. صادرات انواع قطعات خودرو
انواع قطعات یدکی خودرو، تراکتور و سایر وسایل نقلیه سنگین یا وسایل عمومی، وارداتی در حدود ۹۱۱ میلیون دلار در روسیه دارد. اغلب این قطعات یدکی از کشور کره جنوبی به میزان ۲۷۲ میلیون دلار واردات می‌شده که در دو سال اخیر و پس از تحریم روسیه، به میزان ۷۰ درصد کاهش یافته است.
چین با میزان ۲۴۱ میلیون دلار صادرات، در رتبه دوم این قبیل تجهیزات قرار دارد و این مسئله نیز کاملاً طبیعی است. زیرا این کشور صادرات رو به رشدی از خودروهای خود به روسیه را تجربه کرده و بالطبع صادرات این قبیل قطعات یدکی برای خدمات پس از فروش مورد نیاز است و صادرات قطعات خودرو نیز در روسیه نیز در حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است.
ترکیه نیز با حدود ۷۵ میلیون دلار در رتبه سوم صادرات انواع قطعات یدکی خودرو به روسیه با نرخ رشد حدود ۱۰ درصد قرار دارد.
۶. صادرات تجهیزات پزشکی به روسیه
تجهیزات پزشکی مختلف به خصوص از انواع تشخیصی و درمانی الکترونیکی، وارداتی در حدود ۹۰۰ میلیون دلار در روسیه دارد. تقریباً نرخ رشد سالانه آن در حدود ۶ درصد می‌باشد. بیشترین سهم صادرات این قطعات به روسیه در اختیار آلمان است که در حدود ۲۷۰ میلیون دلار می‌باشد. در رتبه دوم کشور چین با حدود ۱۴۵ میلیون دلار صادرات به این کشور قرار دارد.
هلند با ۸۵ میلیون دلار، بلژیک با ۷۰ میلیون دلار و آمریکا با ۴۰ میلیون دلار در رتبه‌های بعدی صادرات این قبیل تجهیزات الکترونیکی تشخیص پزشکی به روسیه قرار دارند. روسیه از کشورهایی نظیر ویتنام نیز در حدود ۹ میلیون دلار و از ترکیه در حدود ۸ میلیون دلار واردات در این حوزه از تجهیزات پزشکی دارد. فرآیند ثبت تجهیزات پزشکی در روسیه نیازمند حداقل ۲۰ هزار دلار هزینه ثبت، ۱۰ هزار دلار مجوز GOST و سایر هزینه‌های پیش‌بینی نشده است.
۷. لوازم آرایشی در روسیه
حوزه بسیار جذاب دیگری که در روسیه برای صادرات وجود دارد، حوزه لوازم آرایشی زیبایی و محصولات مخصوص مراقبت از پوست است. این حوزه در حدود ۶۵۰ میلیون دلار فرصت صادراتی در اختیار تولیدکنندگان این بخش قرار می‌دهد. عمده لوازم آرایشی وارداتی به روسیه از کشور کره انجام می‌شود که ارزش آن در حدود ۲۱۲ میلیون دلار است.
رتبه بعدی این حوزه، در اختیار فرانسه با میزان ۸۳ میلیون دلار و سپس در اختیار لهستان با حدود ۷۴ میلیون دلار است. با توجه به کثرت شرکتهای تولید کننده لوازم آرایشی در ایران، به نظر می‌رسد این بازار می‌تواند بازار جذابی برای صادرات لوازم آرایشی شرکتهای ایرانی به روسیه باشد. موفقیت در این بازار، مستلزم شناخت صحیح جایگاه محصولتان در بازار روسیه است. اگر نمی‌دانید جایگاه محصولتان را چطور پیدا کنید، مقاله “جایگاه در بازار” را مطالعه کنید.
۸. بازار انواع ماشین آلات صنعتی در روسیه
ماشین آلات صنعتی عددی در حدود ۵۳۷ میلیون دلار از واردات کشور روسیه را به خود اختصاص داده است. در حدود ۱۶۷ میلیون دلار از این تجهیزات از کشور چین و در حدود ۹۰ میلیون دلار آن از کشور آلمان به روسیه صادرات می‌شود. ترکیه سهمی حدود ۲۳ میلیون دلار از واردات روسیه را به خود اختصاص می‌دهد.
یکی از حوزه‌های توانمندی شرکتهای ایرانی (بخصوص در بخش دانش بنیان)، شرکتهای تولیدکننده ماشین‌آلات صنعتی است. به علاقمندان صادرات به روسیه توصیه می‌کنیم برای صادرات این قبیل محصولات در همکاری با تامین کنندگان معتبر، اقدام کنند.
۹. تنوع بازار انواع تابلوی برق در روسیه
تابلوهای برق در حدود ۴۲۷ میلیون دلار از واردات روسیه را تشکیل داده است. بازار تابلوهای برق وارداتی به روسیه بسیار متنوع است. هر چند ۴۰ درصد سهم از بازار در اختیار چین و حدود ۱۴ درصد در اختیار آلمان است، اما ترکیه نیز با صادرات حدود ۳۰ میلیون دلار انواع تابلو برق سهم قابل توجهی در این بازار دارد.
این قبیل محصولات از کشورهای دیگری نظیر قزاقستان، لیتوانی، تایلند و رومانی نیز به روسیه صادرات می‌شوند. بازار این گروه کالایی در روسیه نسبتاً باز است و کشورهای مختلف می‌توانند سهم از بازار قابل توجهی در این بازار داشته باشند.
با توجه به توانمندی شرکتهای ایرانی در این بخش، باید تمرکز بیشتری برای صادرات این خانواده از تجهیزات الکترونیکی و صنعتی به روسیه انجام شود. فروش در این بخش عمدتاً از طریق برگزاری مناقصات است، اما در شهرهای صنعتی نظیر یکاترینبورگ، شرکتهای بزرگ و متوسط صنعتی، بصورت مستقیم برای خرید کالا نیز اقدام می‌کنند.
۱۰. انگور تازه صادراتی به روسیه
انگور تازه با واردات حدود ۴۲۷ میلیون دلار در رتبه بعدی محصولات جذاب برای صادرات به روسیه قرار دارد. ازبکستان ۳۷ درصد از انگور تازه روسیه را تامین می‌کند و ترکیه نیز سهم ۲۸ درصد انگور تازه به روسیه را در اختیار دارد.
نکته جالب توجه، حضور مصر است که در حدود ۹ درصد از بازار انگور تازه روسیه به میزان ۳۷ میلیون دلار را تامین می‌کند. کشورهای هند و پرو در رتبه‌های بعدی قرار دارند که در حدود ۱۹ میلیون دلار صادرات انواع انگور تازه به روسیه را دارند.
هر چند ایران به این بازار ورود کرده، اما با صادرات حدود ۲ میلیون دلار تنها نیم درصد از بازار صادراتی انگور تازه به روسیه را در اختیار دارد که تنها معادل ۵٪ ارزش صادرات انگور از مصر به روسیه است که این عملکرد جای تامل دارد.
